Jedną z często niedocenianych, choć niezaprzeczalnych zalet cyfrowych systemów monitoringu pracujących w oparciu o protokół IP jest potencjalna możliwość administracji systemem z dowolnego miejsca na świecie. Wystarczy rozważyć jeden z wielu możliwych przykładów zastosowania tej funkcji – domownicy spędzają urlop w odległej części świata, a któż w takiej sytuacji przynajmniej raz nie zastanowi się, czy aby na pewno w domu jest wszystko w porządku? Mając możliwość zdalnego połączenia się z domowym systemem monitoringu rozwianie wszelkich wątpliwości jest dziecinnie proste – wystarczy uzyskać dostęp do internetu w hotelu, kawiarence internetowej, poprzez sieć GSM lub w dowolny inny sposób, połączyć się z adresem domowym, sprawdzić listę zdarzeń zapisanych przez system monitoringu i nie zaprzątać sobie więcej myśli niepotrzebnym zamartwianiem się.
Aby uzyskać taką możliwość, należy jednak spełnić pewne warunki. Oczywiście absolutnie kluczowym elementem jest obsługa zdalnej administracji przez zainstalowany system monitoringu, ale można przyjąć śmiało, że każdy współczesny system cyfrowy obecny na rynku taką funkcję obsługuje. Jest to bowiem jeden z elementarnych składników decydujących o powodzeniu rynkowym systemu. Drugim i ostatnim elementem układanki jest znajomość adresu IP, pod którym dostępny będzie omawiany system monitoringu. Pozornie sprawa wydaje się jasna, jednak w tym miejscu pojawia się pułapka. Nie wnikając zbyt głęboko w techniczne szczegóły, w praktycznie 100% przypadków posiadania łącza internetowego (w domu, w biurze itp.) dostęp do internetu (czyli w uproszczeniu: „na zewnątrz”) nie jest równoważny z dostępem z internetu (czyli „z zewnątrz”). Takie postępowanie jest zrozumiałe, jeśli wziąć pod uwagę stopień zagrożenia, jakie wiąże ze sobą użytkowanie komputera o nieograniczonym do niego dostępie z internetu przez nieświadomego użytkownika. Kluczowym terminem w tym miejscu jest publiczny adres IP zwany również zewnętrznym. Dysponowanie tym konkretnym typem adresu IP oraz jego znajomość są absolutnie niezbędne do zdalnej administracji cyfrowym systemem monitoringu. Domowe lub biurowe komputery z dostępem do internetu praktycznie nigdy nie posiadają stałego, niezmiennego publicznego adresu internetowego. W bardzo łatwy sposób można sprawdzić, jakim rodzajem adresu IP dysponuje komputer. W tym celu należy użyć polecenia winipcfg, ipconfig lub sprawdzić adres w Panelu Sterowania->Połączenia Sieciowe->Właściwości dla systemów Windows lub ifconfig dla systemów z rodziny Unixów. Adres IP rozpoczynający się od 192.168, 10.0 lub 172.16 jest adresem wewnętrznym, niewidocznym w internecie. Aby dowiedzieć się, pod jakim adresem IP w rzeczywistości może być widoczny nasz komputer, można np. odwiedzić witrynę http://whatismyipaddress.com/. Tam widoczna będzie informacja, z jakiego adresu IP nastąpiło połączenie. Uzyskana wartość z pewnością będzie inna od adresu komputera, bowiem będzie to adres jednego z routerów naszego dostawcy usług internetowych. Dodatkowo zarówno adres komputera, jak i routera może się zmieniać każdego dnia, a nawet częściej. Na szczęście nie stanowi to poważnej przeszkody w uzyskaniu zdalnego dostępu do naszego systemu monitoringu, możliwe rozwiązania tej kwestii znajdują się w dalszej części artykułu.
Rozpatrzmy dwa najczęściej spotykane typy połączenia internetowego udostępnianego przez dostawców usług sieciowych:
- Sieć osiedlowa – pod tym pojęciem rozumieć należy łącze w postaci okablowania ethernetowego. W przypadku sprawa powinna być dość prosta – należy się bowiem zwrócić do dostawcy usług z prośbą o przydzielenie stałego, publicznego adresu IP. Z reguły uzyskuje się adres od ręki, czasem wiąże się to z dodatkową, niewielką opłatą, po czym należy zgodnie z instrukcją obsługi systemu monitorującego uaktywnić funkcję dostępu zdalnego. W sytuacji, gdyby jednak uzyskanie adresu było niemożliwe, rozwiązanie jest identyczne do opisanego w kolejnym punkcie.
- Łącze xDSL – łącze wykorzystujące modem, np. popularna Neostrada. W tym przypadku uzyskanie publicznego adresu IP jest praktycznie niemożliwe i aby móc uzyskać dostęp zdalny do systemu monitoringu, konieczna będzie pomoc z zewnątrz. W tym celu należy skorzystać z usług firm oferujących dynamicznego serwera nazw, czyli DDNS (Dynamic DNS). Darmowe usługi tej postaci oferują między innymi witryny http://www.no-ip.com/ oraz http://www.dyndns.org/. Konfiguracja sprowadza się do podania nazwy własnego systemu montoringu, pod którą będzie on dostępny w internecie (np. mojdom.dyndns.org) oraz bieżący adres IP, a następnie uaktywnić obsługę funkcji DDNS w systemie monitoringu, zgodnie z instrukcją obsługi systemu. Rzecz jasna należy zwrócić szczególną uwagę na ustawienie silnego hasła dostępu do systemu, bowiem po uaktywnieniu wszystkich ustawień posiadany system monitoringu będzie umożliwiał dostęp do panelu administracyjnego z dowolnego komputera podłączonego do internetu.
Po pomyślnym przeprowadzeniu powyższych czynności będzie można uzyskać dostęp do narzędzi administracyjnych systemu monitoringu podając w przeglądarce WWW adres systemu (np. http://mojdom.dyndns.org/) lub bezpośrednio adres IP, a następnie wpisując dane uwierzytelniające.
Powyższy opis jest z przyczyn oczywistych mocno uproszczony, bowiem każdy z systemów monitoringu ma własny sposób konfiguracji i nie sposób zawrzeć tutaj opisu wszelkich możliwych rozwiązań oraz możliwych komplikacji. Artykuł ten ma pełnić raczej rolę wskazówek, jaką drogą należy podążać, aby uzyskać żądany efekt, w razie wystąpienia problemów należy zwrócić się z prośbą o pomoc do certyfikowanego instalatora posiadanego systemu monitorującego, który z pewnością będzie w stanie przeprowadzić wszystkie żądane operacje.
