Domofony są urządzeniami powszechnie spotykanymi każdego dnia, jednak ich konstrukcja pociąga za sobą brak niezwykle istotnej cechy – wizualnej identyfikacji rozmówcy. O ile w wypadku klasycznego domofonu zainstalowanego w bloku mieszkalnym funkcja ta nie jest zbyt potrzebna, o tyle przy domu jednorodzinnym możliwość wzrokowej oceny postaci przed bramą wejściową staje się wręcz niezbędna. Tutaj na scenę wkraczają wideodomofony, czyli domofony rozbudowane o funkcję rejestrowania i przekazywania obrazu wideo celem identyfikacji osoby dzwoniącej. W niniejszym artykule przedstawione zostaną podstawowe cechy, jakimi powinny charakteryzować się dobre wideodomofony.
Klasyczny system wideodomofonowy składa się z kilku podstawowych elementów. Są to:
- Jeden lub kilka monitorów wraz z osobnym lub zintegrowanym urządzeniem transmisji dźwięku w trybie pełnego dupleksu (mówiąc w uproszczeniu mikrofon z głośnikiem lub unifon).
- Centrala sterująca systemem.
- Urządzenie bramowe – w tej kwestii możliwa jest spora dowolność związana z liczbą funkcji oraz wykonywanych zadań, najczęściej spotyka się układ złożony z kamery wideo, rygla bramowego oraz mikrofonu z głośnikiem.
Monitor w systemie wideodomofonu jest elementem znajdującym się wewnątrz mieszkania, budynku lub pomieszczenia kontrolnego. Z reguły na rynku spotyka się powszechnie rozwiązania integrujące w jednej obudowie ekran wyświetlacza (LCD lub rzadziej CRT), układ rejestrowania transmisji dźwięku oraz podstawową liczbę przycisków sterujących. Najprostsze systemy wideodomofonów umożliwiają zastosowanie tylko jednego monitora, bardziej zaawansowane pozwalają na montaż wielu monitorów systemu, wraz z pewną liczbą funkcji dodatkowych, zależnych od producenta – czyli np. interkomu, przekazywania sterowania do konkretnej stacji monitorowej, tryb dyskretny (bez dźwięku), tryb podglądu bez możliwości otwierania zamka lub rozmowy z osobą dzwoniącą lub dosyć popularny tryb wielorodzinny opisany dokładniej poniżej.
Funkcjonowanie wideodomofonu jest dosyć proste. Uruchomienie dzwonka w bramie powoduje włączenie kamery wideo zainstalowanej w odpowiednim miejscu, zarejestrowanie postaci (lub twarzy) osoby dzwoniącej, a następnie przekazanie obrazu do odpowiedniego monitora. W wypadku prostego systemu obraz z kamery przekazywany jest do jedynego monitora, bądź jednocześnie do wszystkich zainstalowanych w domu (cecha pożądana w domu jednorodzinnym). Przy domach wielorodzinnych konieczne jest uprzednie przypisanie odpowiedniego monitora, bądź grupy monitorów dla każdego przycisku dzwonka zainstalowanego w bramie. Przy naciśnięciu przycisku dzwonka, obraz z kamery przesyłany jest do zdefiniowanego wcześniej monitora w danym mieszkaniu i wyświetlany zazwyczaj przez 30 do 60 sekund. W tym samym czasie możliwe jest swobodne prowadzenie rozmowy z osobą przy bramie, natomiast po upływie tego czasu, połączenie jest automatycznie przerywane. Jeśli w międzyczasie naciśnięty zostanie inny przycisk dzwonka, wtedy inicjowane jest kolejne połączenie, tym razem z drugim mieszkaniem, natomiast połączenie pierwotne również jest przerywane, co pozwala na zachowanie odpowiedniego poziomu prywatności (rozmówca z pierwszego mieszkania nie będzie słyszał rozmowy prowadzonej z mieszkania drugiego). Ta funkcjonalność nosi nazwę trybu wielorodzinnego. Dodatkową cechą tego trybu jest możliwość zwolnienia rygla i otwarcia bramy wyłącznie przez osobę wywołaną przez dzwonek przy bramie, mieszkańcy pozostałych mieszkań nie mają takiej możliwości.
W drugiej części artykułu poświęconego podstawowym zagadnieniom związanym z wideodomofonami przedstawione zostaną sposoby instalacji systemu oraz omówienie zasilania i dodatkowych możliwości typu pamięć obrazów.